İş Güvenliğinin Amacı?
İşin yapılması sırasında çeşitli nedenlerden kaynaklanan sağlığa ve güvenliğe zarar verebilecek koşullardan korunmak amacıyla yapılan sistemli ve bilimsel çalışmalardır.
İş güvenliğinin ilk amacı kuşkusuz yaşamımızı tehdit eden tehlikelerden -ki bunlar genel olarak ortaya çıkar- tüm insanları korumak, zarar verecek olayları en alt düzeye indirmek ve böylece insanların yaşamlarında daha güvenli, dolayısıyla daha mutlu olmalarını gerçekleştirmektir.
İş Güvenliğinin 4 Ana Amacı Vardır
- Çalışanları korumak,
- Üretim güvenliğini sağlamak,
- İşletme güvenliğini sağlamak,
- Ekolojik çevreyi korumak.
Çalışanları Korumak
İş sağlığı ve iş güvenliği çalışmalarının ana amacını oluşturur. Çalışanları işyerinin olumsuz etkilerinden korumak, rahat ve güvenli bir ortamda çalışmalarını sağlamak, başka bir ifadeyle çalışanları iş kazaları ve meslek hastalıklarına karşı koruyarak ruh ve beden bütünlüklerinin sağlanması amaçlanmaktadır.
Üretim Güvenliğini Sağlamak
İşyerinde alınacak tedbirlerle, iş kazalarında veya güvensiz ve sağlıksız çalışma ortamından dolayı doğabilecek makine arızaları ve devre dışı kalmaları, yangın gibi işletmeyi tehlikeye düşürecek durumlar ortadan kaldırılacağından işletme güvenliği sağlanmış olur.
Neden İş Güvenliği?
Meslek Hastalığı Nedir?
5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu, Madde 14’e göre; Sigortalının çalıştığı veya yaptığı işin niteliğinden dolayı tekrarlanan bir sebeple veya işin yürütüm şartları yüzünden uğradığı geçici veya sürekli hastalık, bedensel veya ruhsal özürlülük hallerine “meslek hastalığı” denir.
İş Kazalarının ve Meslek Hastalıklarının Sebep Olduğu Kayıplar ve Ekonomiye Etkileri Nelerdir?
İş kazalarının ve meslek hastalıklarının maliyeti, çalışan ve işveren açısından ayrı ayrı incelenmelidir. İş kazalarının ve meslek hastalıklarının işverene maliyeti, genel olarak iki başlık altında incelenir:
a) Doğrudan kayıplar
- İş kazası anında yapılan ilk yardım masrafları
- Kazazedeye ödenen geçici ve sürekli iş görememezlik ödenekleri
- Kazazedeye veya ailesine ödenen tazminatlar
- Mahkeme giderleri
- Ölümlü iş kazalarında uygulanacak cezai hükümlerin bedeli
b) Dolaylı kayıplar
- İş gücü kaybı
- Üretim kaybı
- Siparişlerin gecikmesinden doğan kayıplar
- Ülke ekonomisi açısından
İş Gücü Kaybı
– Yasal işlemler için kaybedilen zaman nedeniyle
– Kazaya uğrayan işçinin işine dönmesi halinde verimdeki düşmeler nedeniyle oluşan kayıplar
Siparişlerin Zamanında Karşılanamamasından Doğan Kayıplar
– Pazar payının düşmesi
Ulusal Ekonomi Açısından Oluşan Kayıplar
– Milli kalkınma yavaşlar ve refah azalır.
İş Kazalarının ve Meslek Hastalıklarının Çalışan Açısından Maliyeti Nelerdir?
Yapılan değerlendirmeler sonucunda; iş kazalarının nedenleri genel olarak dört gurupta toplanmıştır:
1- Malzeme (kullanılan madde)
- Malzemenin kimyasal, fiziksel, atomistik özellikleri
- Kullanılan maddenin yapısına uygun üretim sisteminin seçilmemiş olması
2- Makine ve teçhizat
- Malzeme yorgunluğu
- Yeterli koruyucu tedbirlerin alınmaması
- İşe uygun olmayan araç gereç seçimi ve yanlış seçimi
– Mekanik etkiler
4- İnsan
- Eğitim ve bilgi eksikliği
- Dalgınlık, dikkatsizlik
- İlgisizlik, düzensizlik
- Bedenin işe uyumsuzluğu
- İş yoğunluğu
- Aile düzeni
- Kişinin fiziksel ve ruhsal yapısına uymayan iş
- Beslenme yetersizliği gibi
– Gerekli iş sağlığı ve güvenliği eğitimini vermek zorundadırlar.
İş Kanunu Madde 25:
– İşçinin kendi isteği veya savsaması yüzünden işin güvenliğini tehlikeye düşürmesi, işyerinin malı olan veya malı olmayıp eli altında bulunan makineleri, tesisatı veya başka eşya ve maddeleri 30 günlük ücretinin tutarıyla ödeyemeyecek derecede hasara ve kayba uğratması halinde; işveren veya vekili tarafından iş akitlerini tazminatsız olarak feshedebilir.
Sosyal Güvenlik ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu Madde 22:
Kasdi bir hareketi yüzünden iş kazasına uğrayan, meslek hastalığına tutulan veya hastalanan sigortalıya geçici iş göremezlik ödeneği ve sürekli iş göremezlik gelirinin yarısı ödenir. Sigortalıya yalnız gerekli sağlık yardımları yapılar.